Mechanizmy regulujące strukturę chromatyny oraz zmiany towarzyszące starzeniu komórkowemu

Abstrakt

Spodziewana średnia długość życia człowieka nieustająco rośnie. Negatywnym skutkiem tego zjawiska jest coraz częstsze występowanie chorób związanych z wiekiem. Eksperymentalne dane pokazały, że starzenie komórkowe jest przyczyną zmian obserwowanych wraz z upływem lat. Starzenie komórkowe jest nieodwracalnym zatrzymaniem cyklu komórkowego przy zachowaniu funkcji metabolicznych. Do starzenia może dojść zarówno na drodze wyczerpania zdolności komórki do podziałów (starzenie replikacyjne – RS, ang. replicative senescence), jak i w wyniku stresu (starzenie przyspieszone indukowane stresem – SIPS, ang. stress-induced premature senescence). Oba typy starzenia powodują szereg zmian morfologicznych komórki, a w szczególności zmian na poziomie jądra komórkowego i ekspresji genów. Obserwuje się stopniowy spadek zawartości skondensowanej heterochromatyny na rzecz rozluźnionej euchromatyny. Jest to spowodowane między innymi utratą histonów, zaburzeniem równowagi między represyjnymi a aktywującymi modyfikacjami potranslacyjnymi histonów oraz upośledzeniem działania enzymów modelujących histony i białek stabilizujących strukturę chromatyny. W niniejszej pracy szczegółowo scharakteryzowano zmiany architektury jądra i struktury chromatyny zachodzące podczas starzenia komórek.