Mechanizmy utraty i nabywania intronów spliceosomalnych

Abstrakt

Introny to wewnątrzgenowe sekwencje niekodujące. Dawniej były uznawane za „śmieciowy” DNA, jednak obecnie uważa się, że są ważnymi elementami wpływającymi na funkcjonowanie genomu. Udowodniono, że introny zwiększają różnorodność transkryptomu i proteomu, spełniają w komórce role regulatorowe, wpływają na ekspresję genów oraz obróbkę, translację i degradację mRNA. Ze względu na sposób powstawania dzielą się na trzy główne kategorie: spliceosomalne, samowycinające się oraz introny tRNA. Introny spliceosomalne są charakterystyczne dla organizmów eukariotycznych. Analizy sekwencji genów ortologicznych w rożnych grupach eukariontów pozwoliły zidentyfikować wiele przypadków nabywania oraz utraty intronów. Niektóre z tych zdarzeń miały miejsce w dalekiej przeszłości, do innych doszło stosunkowo niedawno. Uważa się, że procesy te mogą działać jako jedna z sił napędowych w ewolucji genów eukariotycznych.