Związki biologicznie aktywne i metody ich usuwania na drodze biokatalizy

Abstrakt

Produkowane w coraz większej ilości, nieprawidłowo składowane i nadmiernie używane farmaceutyki oraz inne substancje aktywne biologicznie przenikają bezpośrednio lub przedostają się ze ścieków do wód powierzchniowych, gruntowych i wody pitnej. Stanowią tym samym zagrożenie dla wielu organizmów żywych, w tym także dla człowieka, ze względu na zaburzenia równowagi hormonalnej dotyczącej głównie procesów rozrodczych lub poprzez zwiększanie lekooporności mikroorganizmów. Ze względu na skalę emisji oraz ograniczone możliwości rozkładu tych zanieczyszczeń metodami fizykochemicznymi,
konieczne jest opracowanie nowych i wydajnych procesów ich eliminacji ze środowiska. Jednym z proponowanych rozwiązań jest stosowanie narzędzi oferowanych przez współczesną biotechnologię. Proces biokatalizy umożliwia rozkład szerokiej gamy związków biologicznie aktywnych, między innymi przy zastosowaniu enzymów o niskiej specyficzności substratowej i działających w przyjaznych środowisku warunkach reakcji, np. lakazy grzybowej. Ostatnie badania wskazują na skuteczność stosowanych metod biokatalitycznych w usuwaniu zanieczyszczeń o zróżnicowanej budowie chemicznej, z utworzeniem nietoksycznych metabolitów.