Wpływ sprzężonych dienów kwasu linolowego na procesy biochemiczne w komórkach i tkankach

Abstrakt

Sprzężone dieny kwasu linolowego (CLA, ang. conjugated linoleic acid) to konstytucyjne i geometryczne izomery tego kwasu. Najczęściej występujące w pożywieniu izomery geometryczne to cis-9,trans-11 (c9,t11) CLA oraz trans-10,cis-12 (t10,c12) CLA. Wraz z trans-9,trans-11 CLA i trans-10,trans-12 CLA stanowią razem około 90% CLA w produktach pochodzenia naturalnego. Odmienność w budowie izomerów ma wpływ na ich funkcje w organizmie. Różnice w oddziaływaniu na narządy i tkanki niekiedy są niewielkie a niekiedy przeciwstawne, czasem izomery działają synergistycznie. Różnorodny wpływ izomerów wykazano głównie na procesy nowotworzenia i przemian lipidowych. I tak na przykład różnice w hamowaniu proliferacji komórek raka prostaty naukowcy tłumaczą odmiennymi szlakami działania izomerów: t10,c12 CLA działa na geny uczestniczące w apoptozie i kontroli cyklu życiowego komórki, natomiast izomer c9,t11 CLA reguluje geny zaangażowane w metabolizm kwasu arachidonowego z późniejszym osłabieniem syntezy eikozanoidów. Inne badania wykazały, że t10,c12 CLA, ale nie c9,t11 CLA, może indukować redukcję tkanki tłuszczowej i apoptozę adipocytów u myszy.