Białka z rodziny Bcl-2 oraz neurotrofiny jako istotny czynnik decydujący o przeżywalności neuronów obwodowych u zwierząt transgenicznych

Abstrakt

Apoptoza jest uporządkowanym, czynnym procesem przebiegającym z aktywacją określonych genów, w wyniku którego komórka może wejść na drogę programowanej śmierci. Podczas embriogenezy, zaprogramowane szablony śmierci komórkowej w regresji struktur pierwotnych lub nieprawidłowych są niezbędne w prawidłowym kształtowaniu narządów i funkcjonowaniu układu nerwowego. Z kolei, nasilona śmiertelność komórek w dojrzałym układzie nerwowym może prowadzić do różnych chorób neurodegeneracyjnych. Z tych powodów rodzina białek Bcl‑2 jest intensywnie badana w kontekście funkcjonowania układu nerwowego. Programowana śmierć komórki (PCD) pozwala eliminować komórki zbędne, przyczyniając się w ten sposób do utrzymania homeostazy w organizmie. Jako przykład można podać usuwanie z tkanek komórek starych, uszkodzonych lub nadliczbowych. Nieprawidłowa regulacja apoptozy charakterystyczna jest dla procesów nowotworowych, zmian zwyrodnieniowych i schorzeń autoimmunologicznych. Obecnie badania nad ekspresją genów białek pro- i antyapoptotycznych, z zastosowaniem technologii knock‑out budzą wielkie nadzieje na leczenie pacjentów, dotkniętych zmianami neurodegeneracyjnymi. Aktualne odkrycia sugerują, że nie bez znaczenia pozostaje stosunek poziomów ekspresji genów białek Bcl‑2 i Bax. Białka Bcl‑2 poprzez regulację kaspazo- zależnej apoptozy w neuronach, zapobiegają szybkiej degeneracji wallerowskiej. Możliwości oddziaływania absencji genu bcl-2 na substancje i czynniki neurotroficzne może mieć przełożenie na proces regeneracji nerwów obwodowych.