Molekularny mechanizm działania progesteronu w żeńskim układzie rozrodczym

Abstrakt

Progesteron (P4) jest hormonem steroidowym, biorącym udział w licznych procesach zachodzących w obrębie żeńskiego układu rozrodczego. Hormon ten produkowany jest głównie przez ciałko żółte (CL), jednak jego źródłem jest również pęcherzyk jajnikowy i macica, a w trakcie ciąży także łożysko. Dzięki swojemu wielokierunkowemu działaniu uczestniczy on zarówno w regulacji cyklu płciowego, jak również w zapoczątkowaniu oraz utrzymaniu ciąży. Progesteron działa na komórki docelowe na drodze klasycznej, genomowej przez jądrowe receptory P4 (PGR) oraz na drodze nieklasycznej, pozagenomowej przez błonowe receptory P4: PGRMC (ang. progesterone membrane receptor component) 1 i 2 oraz mPR (ang. membrane progestin receptor) α, β i γ. Mechanizm genomowy doprowadza do ekspresji genów docelowych i syntezy nowych białek, natomiast mechanizm pozagenomowy oddziałuje na różne ścieżki przekazywania sygnału wewnątrzkomórkowego, wpływając na białka już istniejące. Integracja tych dwóch mechanizmów działania P4 prowadzi do właściwej regulacji odpowiedzi komórki, tkanki, a w konsekwencji całego organizmu na hormon.