Plastic – (nie)fantastic? O wpływie bisfenolu A na funkcjonowanie oocytów i zarodków ssaków

Abstrakt

Bisfenol A jest monomerycznym związkiem organicznym należącym do grupy fenoli, mającym szerokie zastosowanie w produkcji żywic, poliwęglanów i tworzyw sztucznych.
Masowa produkcja tego związku przyczyniła się do jego rozpowszechnienia w środowisku. Jest to niepokojące, gdyż BPA należy do ksenoestrogenów, związków syntetycznych o działaniu podobnym do estrogenu, więc może zakłócać funkcjonowanie organizmów zwierząt i ludzi. W artykule skupiamy się na wpływie BPA na wybrane aspekty płodności ssaków. W oparciu o najnowsze dane literaturowe pokazujemy, że BPA zaburza w oocytach i zarodkach
m.in. wzór modyfikacji epigenetycznych, metabolizm energetyczny i strukturę wrzeciona podziałowego, co w rezultacie zmniejsza ich potencjał rozwojowy. Dyskutujemy też istotność
wyników uzyskanych z doświadczeń prowadzonych in vitro i/lub na modelach zwierzęcych
w kontekście wpływu BPA na płodność kobiet.