Białka z rodziny ID w inicjacji i progresji nowotworów

Abstrakt

Mimo wielu dziesięcioleci badań nad nowotworami wciąż trwają poszukiwania kluczowych regulatorów onkogenezy, które mogłyby stać się celami nowych terapii. Obiecującym kandydatem zdają się być białka z rodziny ID. Są to inhibitory wiązania do DNA czynników transkrypcyjnych bHLH, które regulują ekspresję genów związanych z różnicowaniem komórek. Zwykle geny ID ulegają ekspresji w komórkach macierzystych i progenitorowych, hamując różnicowanie. Czasem przeciwnie, ekspresja genów ID ukierunkowuje odpowiednio proces dojrzewania komórek. W nowotworach objawiają się zarówno właściwości onkogenne jak i supresorowe białek ID, zależnie od narządu dotkniętego chorobą. Na skutek rozregulowanych szlaków sygnalizacyjnych w nowotworach, geny ID ulegają nadekspresji bądź wyciszeniu. Nieprawidłowy poziom białek ID prowadzi do odróżnicowania komórek nowotworowych i nadania im cech komórek macierzystych, takich jak zdolność do samoodnowy, unikanie apoptozy i senescencji. Białka ID biorą też udział w przerzutowaniu i angiogenezie. Zaangażowanie białek ID w kluczowe procesy prowadzące do transformacji nowotworowej skłania do poznania mechanizmów ich działania i wykorzystania w projektowaniu nowych leków.